Hulp bij borderline en narcisme

Mensen met persoonlijkheidsproblematiek lopen vaak vast door de manier waarop ze met zichzelf en anderen omgaan. Het heeft b.v. te maken met de adequaatheid van emotionele reacties, met de manier waarop ze met impulsen omgaan. Ze hebben vaker conflicten met mensen in hun omgeving en hebben een instabiel levenspatroon, last van sterke stemmingswisselingen, reageren snel impulsief of kunnen dwangmatig bezig zijn met dingen om alles zo perfect mogelijk te regelen. Er zijn wel 10 vormen van persoonlijkheidsstoornissen; over de 2 meest voorkomende, namelijk de borderliner en narcist zal ik in het kort iets vertellen.

BORDERLINE:

De term borderline hoor je vaak vallen; maar wat is dat nu en hoe herken je nu of je zelf kenmerken daarvan hebt. Allereerst kunnen mensen met borderline problematiek onderling erg van elkaar verschillen, maar er zijn ook wel overeenkomsten. Je bent b.v. wat instabiel, onvoorspelbaar, voelt je snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor je zijn, in de steek gelaten te worden. Het is vaak niet makkelijk om vriendschappen en relaties aan te gaan en te behouden. Je hebt dit van jongs af aan al. Ook heb je weinig grip op je emoties, kunt zo boos worden dat je met dingen wilt gaan gooien. Je snapt zelf vaak niet waarom je zo emotioneel reageert. Je bent door je gevoeligheid impulsief en kunt jezelf en anderen hierdoor schade berokkenen. Als je borderline problematiek hebt kun je vaker dan anderen ook een posttraumatische stressstoornis hebben, een angststoornis, depressie of eetproblemen.

Belangrijke symptomen:

• instabiele interpersoonlijke relaties (extreem idealiseren en devalueren)
• impulsief gedrag
• chronisch gevoel van leegte
• inadequate, intense woede
• instabiel zelfbeeld of zelfgevoel

Als je een aantal van deze symptomen bij jezelf herkent, heb je misschien wel wat borderline trekken. Wacht niet te lang om hulp te zoeken; met behulp van MBT (mentaliserende therapie), inzichtgevende therapie, of schematherapie kunnen veel van je klachten verholpen worden. Het aantal sessies is afhankelijk van de ernst van de problematiek; met 12 sessies kun je al een eind op weg geholpen zijn.

NARCISME:

Je herkent dit vast wel vanuit je omgeving, mensen die zichzelf heel geweldig vinden; ze hebben extreme behoefte aan bewondering, willen voortdurend erkend worden als zijnde superieur, hebben fantasieën over grenzeloos succes en hebben gebrek aan empathie. Ze hebben het gevoel bijzondere rechten te hebben, zijn arrogant, hooghartig, hengelen naar complimenten en doen dat vaak op een heel charmante manier; ze exploiteren anderen om eigen doelen te bereiken. Vaak impliciet verborgen in de opgeblazen waardering van zichzelf, ligt de devaluering (onderschatting) van de inbreng van de ander. Ze verwachten dat anderen hun superieur zijn erkennen en zich er zodanig naar gedragen. Mensen met veel narcistische trekken willen graag omgaan met mensen die een hoge status hebben, aangezien ze denken dat mensen met een lage status hen niet begrijpen. In feite heeft een narcist een zeer fragiel zelfbeeld. Deze kenmerken zijn al op jongvolwassen leeftijd herkenbaar en uiten zich in tal van situaties.

Belangrijke symptomen:

• gevoel van superioriteit zonder de bijbehorende prestaties
• fantasieën over grenzeloze macht, grenzeloos succes, ideale liefde, genialiteit,
• excessieve behoefte aan bewondering
• het gevoel bijzondere rechten te hebben
• gebrek aan empathie
• exploiteert anderen
• is afgunstig op anderen of denkt dat anderen afgunstig zijn op hem/haar
• is arrogant

Als je enige van deze symptomen ontdekt bij jezelf en je relatie is hierdoor b.v. stukgelopen, of je hebt je baan verloren, schroom dan niet om hulp te zoeken. Mensen met wat narcistische trekken vinden het vaak extra moeilijk om hulp te zoeken; om in te zien dat je zelf hulp nodig hebt en dat je toch niet zo geweldig bent als je denkt is moeilijk.
Uit ervaring blijkt dat men pas hulp gaat zoeken als het eerst is misgegaan. Maar je kunt ook voortijdig aan de bel trekken. Er bestaan hele efficiënte therapieën om narcistische trekken te verminderen zoals inzichtgevende therapie, schematherapie en MBT (mentalization based therapy). Met 12 sessie kun je al een eind komen, maar langer durende therapie kan natuurlijk ook, en is afhankelijk van de klachten en vooral van de motivatie van jezelf.